در این نوشته به معرفی انواع مختلف فعالیت ها در نرم افزار برنامه ریزی و کنترل پروژه MSP می پردازیم. به طور کلی در نرم افزار MSP سه نوع فعالیت داریم که شامل Fixed Duration، Fixed Units و Fixed Work می باشد. هر یک از این حالات یکی از متغیرهای Duration، Unit و Work را ثابت فرض می نماید. در نرم افزار MSP رابطه میان سه پارامتر Work، Duration و Unit به صورت زیر تعریف می شود:
Work= Duration* ∑ Unit
Work= میزان کار
Duration= مدت زمان انجام فعالیت
Unit= میزان تخصیص هر منبع به فعالیت یا میزان مصرف منبع برای انجام فعالیت
یعنی میزان کار انجام شده یا مورد نیاز در یک فعالیت برابر است با مدت زمان انجام آن فعالیت ضربدر مقدار مصرف منابع مورد نیاز برای انجام آن فعالیت.
ثابت نگه داشتن هر یک از این مقادیر، برای آن مقدار اولویت ایجاد می کند و به MSP اعلام می کند که در صورت تغییر هر یک از دو مقدار دیگر، این مقدار را تغییر نده! بنابراین در صورت لزوم دو پارامتر دیگر را متناسب با شرایط تغییر می دهد و تغییر در هر فاکتور با اصلاح فاکتور دیگری که ثابت نیست اصلاح می شود.
(این فرمول در نرم افزار پریماورا به صورت Units= Duration* Units/Time تعریف می شود.)
در نرم افزار MSP فعالیت ها به طور پیش فرض به صورت Fixed Units تعریف می شوند که می توان این پیش فرض را از مسیر options تب Schedule، قسمت default task type تغییر داد.
اما عموما برای اکثر پروژه ها در MSP از گزینه Fixed Duration و در حالت غیرغعال بودن گزینه Effort driven استفاده می کنیم (و در پریماورا از گزینه Fixed Duration & units استفاده می کنیم).
لازم به ذکر است اگر mode Task به صورت manually باشد هر سه گزینه در پنجره Task information غیرفعال هستند و امکان انتخاب نوع فعالیت وجود ندارد.
حال به تشریح هر یک از این سه گزینه ذکر شده می پردازیم:
1- فعالیت های Fixed Duration
در این نوع از فعالیت ها مدت زمان فعالیت ثابت است. یعنی با تغییر Unit و Work مدت زمان فعالیت تغییری نمی کند، مگر اینکه خودمان آن را تغییر دهیم.
در این فعالیت ها، اگر کار را زیاد کنیم، مقدار تخصیص افزایش می یابد و اگر مقدار تخصیص را زیاد کنیم، کار افزایش پیدا خواهد کرد. حال اگر خودمان به صورت دستی مدت زمان را افزایش دهیم، مقدار کار افزایش خواهد یافت. (در این صورت برنامه منبع را ثابت فرض می کند).
2- فعالیت های Fixed Units
در این نوع از فعالیت ها میزان تخصیص منابع به فعالیت ثابت است. یعنی با تغییر Duration و Work میزان تخصیص منابع تغییری نمی کند، مگر اینکه خودمان آن را تغییر دهیم.
در این فعالیت ها، اگر کار را زیاد کنیم، مدت زمان فعالیت افزایش می یابد و اگر مدت زمان فعالیت را زیاد کنیم، کار افزایش پیدا خواهد کرد. حال اگر خودمان به صورت دستی میزان تخصیص منابع را افزایش دهیم، مدت زمان کاهش خواهد یافت. (در این صورت برنامه کار را ثابت فرض می کند).
3- فعالیت های Fixed Work
در این نوع از فعالیت ها میزان کار ثابت است. یعنی با تغییر Duration و Unit میزان کار تغییری نمی کند، مگر اینکه خودمان آن را تغییر دهیم.
در این فعالیت ها، اگر مدت زمان فعالیت را زیاد کنیم، میزان تخصیص منابع به فعالیت کاهش می یابد و اگر میزان تخصیص منابع را افزایش دهیم، مدت زمان فعالیت کاهش می یابد. حال اگر خودمان به صورت دستی میزان کار را افزایش دهیم، مدت زمان افزایش خواهد یافت. (در این صورت برنامه منبع را ثابت فرض می کند).
* از این تنظیم برای زمانی که میخواهید مدت زمان فعالیت ها را با اضافه کردن یا حذف منابع کنترل کنید، استفاده کنید.
فعالیت های Effort driven
گزینه Effort driven یا تلاش گرا زمانی موثر است که منبع جدیدی را به فعالیت تخصیص دهیم یا یکی از منابع تخصیص داده شده را حذف کنیم. اگر فعالیت Effort driven نباشد، با افزایش یا کاهش منابع، میزان کار افزایش یا کاهش می یابد. اگر فعالیت Effort driven باشد، با افزایش تعداد منابع، مدت زمان کاهش می یابد.
در واقع فعالیت Effort driven به این معنی است که تغییر تعداد منابع آن برای اصلاح مدت زمان است؛ یعنی میزان کار ثابت است و هدف از تغییر، کاهش زمان می باشد.
فعالیت های Fixed Work نمی توانند Effort driven نباشند (یعنی در حالتی که نوع فعالیت Fixed Work انتخاب شود همواره گزینه Effort driven فعال بوده و امکان غیر فعال کردن این گزینه وجود ندارد). زیرا Effort driven نبودن به معنی متغیر بودن میزان کار است، که با Fixed Work بودن تناقض دارد.
فعالیت های وابسته یا Level of effort
فعالیت وابسته یا Level of effort به فعالیتی گفته می شود که با شروع فعالیت دیگری باید آغاز شود و با اتمام فعالیت دیگر باید به پایان برسد. در نرم افزار پریماورا، ابزاری برای ساخت این نوع فعالیت ها وجود دارد. اما در MSP به طور مستقیم چنین قابلیتی وجود ندارد و باید از طریق زیر عمل کرد:
فرض کنید فعالیت C یک فعالیت وابسته به فعالیت های A و B است و شروع آن به شروع A و پایان آن به پایان B وابسته است. در این صورت تاریخ شروع را از فعالیت A کپی کرده و از مسیر Task ، Paste، Paste special… و Paste Link آن را در سلول مربوط به شروع فعالیت C وارد می کنیم. و به همین ترتیب برای تاریخ پایان از فعالیت B اقدام می کنیم. توجه داشتی باشید که پیست کردن تاریخ به صورت عادی و یا وارد کردن تاریخ مطابق فعالیت های A و B به صورت دستی منجر به ایجاد فعالیت وابسته نمی شود و با تغییر یکی از دو فعالیت اول، فعالیت سوم به طور خودکار اصلاح نخواهد شد.
در فعالیت وابسته نیازی به وارد کردن مدت زمان فعالیت نیست و این مدت مان با توجه به شروع و پایان فعالیت هایی که به آن ها وابسته است محاسبه می شود.
فعالیت های با مدت زمان روزشمار elapsed
برخی فعالیت ها باید در روزهای متوالی و بدون توجه به تعطیلی های تقویم فعالیت کنند. مدت زمان این فعالیت ها که فارغ از تعطیلی کار می کنند به اصطلاح روزشمار گفته می شود. در این صورت، در ابتدای واحد زمانی آن ها حرف e که مخفف واژه elapsed می باشد قرار می گیرد. به طور مثال برای مدت زمان 5 روز برای یک فعالیت روزشمار، 5edays وارد می کنیم.
فعالیت های با مدت زمان تخمینی با تقریب بالا
گاهی میزان تخمینی بودن یک فعالیت بیش از حد است و بدلیل تقریب بالای آن نیاز به توجه ویژه ای دارد. در این موارد در انتهای واحد زمانی آن ها علامت سوال قرار می دهیم. به عنوان مثال برای مدت زمان 5 روز برای یک فعالیت ?5days وارد می کنیم.
تخمینی بودن مدت زمان هیچ تاثیری در محاسبات ندارد، فقط برای یادآوری موضوع می باشد. اما یک فعالیت با مدت زمان دارای علامت سوال، باعث می شود کلیه فعالیت هایی که از آن تاثیر می گیرند هم تخمینی و دارای این علامت شوند. به عنوان مثال اگر یک فعالیت دارای تقریب بالا باشد، خلاصه فعالیت مربوط به آن یا Summary Task آن نیز دارای تقریب بالا خواهد شد.