EPC مخفف سه کلمه Engineering ،Procurement ،Construction است. اصطلاح EPC می‌تواند برای پروژه، قرارداد، و یا پیمانکار و شرکت‌ها به کار رود. علاوه بر قرارداد EPC، ممکن است واژگان EPCC و EPCF و EPCCF هم برایتان آشنا باشد که در ادامه به معرفی هر یک از این قراردادها می‌پردازیم.
استفاده از قراردادهای EPC روز به روز در حال افزایش است و مورد استقبال کارفرمایان قرار می گیرد. از مهم ترین دلایل محبوبیت این قراردادها، نیاز به انجام سریع‌تر پروژه ها و پیشگیری از اتلاف زمان و همچنین کاهش ریسک کارفرمایان است. این قراردادها معمولا در پروژه‌های بزرگ و پیچیده در سطوح کلان استفاده می شود. از جمله صنایعی که در آن این نوع قراردادهای پیمانکاری کاربرد زیادی دارد می‌توان به صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، فولاد، انرژی، برق و مخابرات، زیرساخت اشاره کرد. هرچند از این قراردادها می توان در سطوح پایین‌تر از جمله فعالیت‌های عمرانی و ساخت و ساز شهری نیز استفاده کرد.
پروژه های EPC شامل 3 فاز اصلی در چرخه حیات پروژه آن هستند: فاز اول (E) فاز مهندسی و طراحی، فاز دوم (P) فاز تامین و تدارکات، و فاز سوم (C) فاز ساخت و اجرا می باشد.
قراردادهای EPC از انواع قراردادهای پیمانکاری است و به قراردادهایی گفته می‌شود که طبق آن، کارفرما انجام کلیه فعالیت های یک پروژه شامل مهندسی و طراحی، خرید و تامین تمامی اقلام و تجهیزات و در نهایت ساخت و اجرا را به پیمانکار می‌سپارد. در این قراداد‌ها، صفر تا صد مسئولیت پروژه و انجام کار بر عهده پیمانکار است و کارفرما یا ناظر فقط مسئولیت نظارت پروژه را بر عهده دارد. پیمانکار EPC باید در هر سه حوزۀ E، و P و C صلاحیت و مهارت کافی داشته باشد و “به تنهایی” برای کلیه فعالیت‌ها و عملیات پروژه از فاز طراحی تا فاز ساخت مسئول است. به این قراردادها، قرارداد کلید در دست یا چرخش کلید (turnkey) نیز گفته می‌شود و دلیل این نام‌گذاری هم همین مساله است. چراکه پیمانکار EPC به تنهایی مسئول اتمام پروه و تحویل آن به کارفرما است و بعد از انجام پروژه، کارفرما می‌تواند با چرخاندن یک کلید پروژه را راه‌اندازی و از آن بهره‌برداری کند. همچنین پیمانکار EPC می‌تواند بخشی از فعالیت‌ها را با موافقت کارفرما از طریق برون سپاری و توسط پیمانکاران جزء انجام دهد. اما در این حالت هم تحت هر شرایطی کلیه مسئولیت پیمانکاران جزء نیز بر عهده او می‌باشد.
شرکت‌های EPC به شرکت هایی گفته می‌شود که هر سه فاز مهندسی و طراحی، تامین و تدارکات، ساخت و اجرا را انجام داده و قراردادهای EPC را متعهد می‌شوند.
EPCC مخفف چهار کلمه Engineering, Procurement, Construction, Commissioning به معنای مهندسی و طراحی، تامین و تدارکات، ساخت و اجرا و راه‌اندازی است. این نوع پروژه ها بالاترین حد واگذاری مسئولیت به پیمانکاران است.
در قراردادهای معمول EPC اصولا تامین سرمایه جهت اجرای پروژه بر عهده کارفرما می باشد. اما گاهی بنابر دلایلی از جمله نبود سرمایه کافی نزد کارفرما تامین مالی پروژه به پیمانکار واگذار می‌گردد و پیمانکار خود تقبل هزینه‌ها را بر عهده می‌گیرد. در این حالت پیمانکار علاوه بر کارمزد انجام قرارداد به صورت EPC/EPCC، سود حاصل از تامین سرمایه را نیز دریافت می‌کند. این نوع قراردادها به صورت قراردادهای EPCF و EPCCF می‌باشد.
EPCF مخفف چهار کلمه Engineering, Procurement, Construction, Financing به معنای مهندسی و طراحی، تامین و تدارکات، ساخت و اجرا و تامین مالی است.
EPCCF مخفف پنج کلمه Engineering, Procurement, Construction, Commissioning, Financing به معنای مهندسی و طراحی، تامین و تدارکات، ساخت و اجرا و راه اندازي و تامین مالی است.
علاوه بر این ممکن است تامین سرمایه به عهده پیمانکار هم نباشد و پیمانکار تنها وظیفه معرفی سرمایه‌گذار را بر عهده گیرد. این در حالتی است که کارفرما و پیمانکار سرمایه کافی برای پروژه را در اختیار نداشته باشند. به این نوع قراردادها، قراردادهای EPC+F گفته می‌شود و در این حالت دو قرارداد منعقد می‌گردد. یک قرارداد میان سرمایه‌گذار معرفی شده و کارفرما و یک قرارداد نیز میان پیمانکار EPC و کارفرما می‌باشد.
فاز مهندسی و طراحی (Engineering):
- تهیه مدارک، اسناد و نقشه های مورد نیاز جهت طراحی و ساخت اقلام و تجهیزات
- تهیه مدارک و نقشه های فنی مربوط به نصب تجهیزات
- تهیه مدارک و نقشه های فنی و مهندسی طراحی پایه (Basic Design) و طراحی تفصیلی (Detail Design) مربوط به اجرای فعالیت‌ها
- تهیه درخواست ها و اسناد خرید تجهیزات، کالا و مواد
فاز تامین و تدارکات (Procurement):
- تهیه و تامین تجهیزات، کالاها و مواد مورد نیاز جهت اجرای پروژه
- تحویل تجهیزات، کالاها و مواد از فروشندگان، سازندگان و تامین کنندگان
فاز ساخت و اجرا (Construction):
- نصب اقلام و تجهیزات، اجرای فعالیت ها و ساخت نهایی
فاز راه اندازی (Commissioning):
- اطمینان از تطابق کلیه مراحل طراحی، نصب، آزمایش، اجرا و نگهداری سیستم ها و اجزای پروژه مطابق با نیازهای عملیاتی کارفرما
صفر تا صد طراحی مدارک بیسیک (طراحی پایه) و طراحی مدارک دیتیل (طراحی تفصیلی) می تواند در فاز مهندسی قراردادهای EPC انجام شود، اما گاهی این قراردادها شامل طراحی مدارک پایه نمی‌شوند و ممکن است طراحی بیسیک در مرحله FEED (Front End Engineering Design) و پیش از شروع فاز EPC و تنها طراحی دیتیل در فاز E از پروژه EPC انجام شود.
فاز FEED یا طراحی مهندسی Front-end یک فاز مهندسی بیسیک است که پس از طراحی مفهومی یا مطالعه امکان سنجی و قبل از طراحی دیتیل انجام می‌شود. FEED همچنین به عنوان Front End Loading یا Front End Engineering شناخته می‌شود. فرآیند مهندسی و طراحی Front-end یکی از مهم ترین فعالیت‌های برنامه ریزی قبل از پروژه است. در این فاز برآورد هزینه کل سرمایه‌گذاری تعیین می شود. پیمانکار مهندسی، تدارکات و ساخت (پیمانکار EPC) انتخاب می‌شود و گاهی طراحی مدارک بیسیک در این فاز صورت می گیرد.
فاز Pre-FEED (Preliminary Front-End Engineering Design) یک فاز مقدماتی است که معمولاً قبل از شروع کار مهندسی بیسیک انجام می شود و اساس طراحی پروژه را توسعه می دهد. مهندسی Pre-FEED یک مرحله اختیاری از پروژه ها است و ممکن است از آن صرف نظر شود. در فاز Pre-FEED گاهی اوقات امکان پذیر بودن پروژه از جنبه فنی و اقتصادی تایید می شود. بسته به ماهیت پروژه و عدم قطعیت های موجود، Pre-FEED ممکن است با مطالعات مفهومی نیز ترکیب شود و جزئیات بیشتری را به طراحی مفهومی انتخاب شده در فاز طراحی مفهومی اضافه کند. فاز Pre-FEED یک مبنای طراحی و اسکوپ کار برای فاز FEED ایجاد می کند.
6 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام مهندس عزیز
بسیار عالی و جامع بود
تا الان از مطالب سایت شما بسیار استفاده کردم و مفید واقع شد برام.
ممنون ممنون
سلام و درود بر شما،
بزرگوارید.
سپاس فراوان از همراهی و لطفتون.
موفق و مانا باشید.
سلام وادب
ممنون بابت مطالب ارزنده و کاربردی که نشر دادید.
سلام و درود،
سپاس از همراهی، توجه و لطف شما.
موفق و مانا باشید.
با سلام و احترام
خیلی عالی بود
سلام و درود
سپاس از حسن توجه و همراهی شما
موفق و مانا باشید